Η Συνθήκη του Schengen

 

Ο ενιαίος χώρος εσωτερικής ασφάλειας

Η αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων αποτελεί για τη συντριπτική πλειονότητα των πολιτών της Ευρώπης μια ευκαιρία στην προσωπική και επαγγελματική τους ζωή. Οι Κυβερνήσεις όμως που αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία και στην ασφάλεια την οποία επίσης επιθυμούν οι πολίτες, συμπλήρωσαν τις διατάξεις περί ελεύθερης κυκλοφορίας με μέτρα που διασφαλίζουν τη δημόσια ασφάλεια στον κοινοτικό χώρο και την προστασία των εξωτερικών συνόρων.

Η συνεργασία στους τομείς των εσωτερικών υποθέσεων και της δικαιοσύνης
(τίτλος VI της συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση)
καλύπτει κυρίως τέσσερα θέματα:

Την εναρμόνιση σχετικά με το δικαίωμα πολιτικού ασύλου,

τη θέσπιση, σε όλη την Ένωση, κανόνων για τη μετανάστευση που ισχύουν για τους υπηκόους τρίτων κρατών,

την αστυνομική συνεργασία για την αποτελεσματική καταπολέμηση της διασυνοριακής εγκληματικότητας,

τη σύναψη συμφωνιών συνεργασίας στους τομείς του αστικού και του ποινικού δικαίου.

Οι νέες διατάξεις της Συνθήκης σχετικά με τη συνεργασία στους τομείς της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων θα πρέπει ειδικότερα να εξαλείψουν τα εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων. Τοιουτοτρόπως, θα επεκταθούν σε όλα τα κράτη μέλη τα μέτρα που έλαβαν τα υπογράφοντα τη
Συμφωνία Schengen κράτη .

Με τη Συνθήκη του ’μστερνταμ, η Κοινότητα έχει νέες ευθύνες στον τομέα της πολιτικής της εσωτερικής ασφάλειας. Μεγάλο μέρος της συνεργασίας υπόκειται εφεξής στους κανόνες του κοινοτικού δικαίου. Ωστόσο, προβλέπεται μια περίοδος πέντε ετών από την έναρξη ισχύος της Συνθήκης, κατά την οποία το Συμβούλιο θα συνεχίσει να αποφαίνεται με ομοφωνία.

Η συνεργασία μεταξύ των εθνικών αστυνομικών αρχών και των άλλων αρμόδιων υπηρεσιών για τις υποθέσεις της δημόσιας ασφάλειας θα παραμείνει εγγεγραμμένη στο πλαίσιο της διακυβερνητικής συνεργασίας, παρόλο που τα μέσα συνεργασίας θα είναι σαφώς αποτελεσματικότερα.

 

 

Schengen

ένας χώρος χωρίς σύνορα για πολλά ευρωπαϊκά κράτη

1. Σημαντικές ημερομηνίες :

Ιούνιος 1984 : Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Fontainebleau υιοθετεί την αρχή της κατάργησης των τελωνειακών και αστυνομικών διατυπώσεων για τα άτομα που κυκλοφορούν εντός της Κοινότητας.

Ιούλιος 1984 : Η συμφωνία του Sarrebruck, που συνήφθη μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας, ακολουθεί την ίδια πορεία.

14 Ιουνίου 1985 : Η Γαλλία, η Γερμανία, το Βέλγιο, οι Κάτω Χώρες και το Λουξεμβούργο υπογράφουν τη συμφωνία Schengen που αποσκοπεί στην προοδευτική κατάργηση των ελέγχων στα κοινά σύνορα και θεσπίζει ένα καθεστώς ελεύθερης κυκλοφορίας για όλα τα πρόσωπα, υπηκόους των υπογραφόντων κρατών, των λοιπών κρατών της Κοινότητας ή τρίτων χωρών.

19 Ιουνίου 1990 : Υπογραφή, από τα πέντε κράτη, της συμπληρωματικής σύμβασης που καθορίζει τους όρους εφαρμογής και τις εγγυήσεις για την υλοποίηση αυτής της ελεύθερης κυκλοφορίας. Η σύμβαση, που αποτελείται από 142 άρθρα, τροποποιεί τις εθνικές νομοθεσίες και υπόκειται σε κύρωση από τα κοινοβούλια.

27 Νοεμβρίου 1990 : Στα πέντε προαναφερόμενα κράτη προστίθεται η Ιταλία.

18 Νοεμβρίου 1991 : Στα έξι κράτη προστίθενται η Ισπανία και η Πορτογαλία.

6 Νοεμβρίου 1992 : Προσχώρηση της Ελλάδας.

26 Μαρτίου 1995 : Έναρξη ισχύος της συμφωνίας του Schengen μεταξύ του Βελγίου, της Γερμανίας, της Γαλλίας, του Λουξεμβούργου, των Κάτω Χωρών, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Οι άλλες χώρες θα ακολουθήσουν μετά την εφαρμογή των μεθόδων ελέγχου στα εξωτερικά σύνορα.

21 Απριλίου 1995 : Προσχώρηση της Αυστρίας στη σύμβαση.

16 Ιουνίου 1995 : Έναρξη διαπραγματεύσεων με τις σκανδιναβικές χώρες.

19 Δεκεμβρίου 1996 : Πρωτόκολλο και συμφωνία προσχώρησης της Δανίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας.

2 Οκτωβρίου 1997 : Κύρωση της Συνθήκης του ’μστερνταμ στην οποία ενσωματώνεται το κεκτημένο των συμφωνιών του Schengen. Η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν συμμετέχουν στο χώρο Schengen.

26 Οκτωβρίου 1997: Έναρξη ισχύος της σύμβασης εφαρμογής με την Ιταλία για τους ελέγχους εναέριας κυκλοφορίας.

1η Δεκεμβρίου 1997: Έναρξη ισχύος της σύμβασης εφαρμογής με την Αυστρία για τους ελέγχους εναέριας κυκλοφορίας.

31 Μαρτίου 1998 το αργότερο : Κατάργηση των ελέγχων στα χερσαία σύνορα της Ιταλίας και της Αυστρίας.

2. Ο χώρος Schengen

Η αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων : ισχύει για όλα τα πρόσωπα ανεξαρτήτως υπηκοότητας:

Για τους πολίτες της Ένωσης, έχει ήδη συγκεκριμενοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό στα πλαίσια του νέου χώρου·

Οι υπήκοοι και οι τουρίστες από τρίτες χώρες, οι αιτούντες άσυλο και οι νομίμως διακινούμενοι εργαζόμενοι καλύπτονται επίσης από τη σύμβαση. Οι στόχοι της τελευταίας αποσκοπούν βασικά στην εφαρμογή ενιαίων διαδικασιών για τα συγκεκριμένα εδάφη.

Η αστυνομία και η ασφάλεια :

Οι δραστηριότητες της αστυνομίας θα ασκούνται πάντα μέχρι τα εσωτερικά σύνορα, στους λιμένες και αερολιμένες, αλλά με νέες μεθόδους οι έλεγχοι στα εξωτερικά σύνορα θα ενισχυθούν χάρη στην στενότερη συνεργασία.

Στους ακόλουθους τομείς καθορίζονται κοινοί κανόνες : καταπολέμηση της τρομοκρατίας, της παράνομης διακίνησης και της οργανωμένης εγκληματικότητας. Η σύμβαση οργανώνει επίσης τη συνεργασία μεταξύ των δικαστικών συστημάτων, των αστυνομικών αρχών και των διοικητικών υπηρεσιών.

Μετά την κύρωση της Συνθήκης του ’μστερνταμ, οι τομείς των θεωρήσεων διαβατηρίου, του πολιτικού ασύλου, της μετανάστευσης και άλλων πολιτικών που συνδέονται με την ελεύθερη διακίνηση των προσώπων θα έπρεπε να μεταφερθούν στην κοινοτική έννομη τάξη. Το Συμβούλιο της Ένωσης θα αντικαταστήσει την εκτελεστική επιτροπή του Schengen, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορέσει να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μπορεί να αποκτήσει δικαιοδοσία στους τομείς αυτούς.

Ειδικές διατάξεις εφαρμόζονται για τη Δανία , την Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο.