Ευρωπαϊκή Αργκό
horizontal rule
Διεύρυνση της ΕΕ: Αυτό συμβαίνει όταν προσχωρούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση νέα κράτη μέλη. Από τα 6 αρχικά μέλη της, η ΕΕ έχει φτάσει στον σημερινό αριθμό των 15. Αναμένεται ότι 10 επιπλέον χώρες, ως επί το πλείστον από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, θα προσχωρήσουν το 2004, και ακόμα άλλες δύο το 2007.
Διαφάνεια: Ο όρος "διαφάνεια" χρησιμοποιείται συχνά για να χαρακτηρίσει τον ανοικτό χαρακτήρα της λειτουργίας των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, τα οποία έχουν αναλάβει τη δέσμευση να καταστήσουν πιο ανοικτό τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν. Λαμβάνουν μέτρα για τη βελτίωση της πρόσβασης του κοινού στην πληροφόρηση, και προσπαθούν να συντάσσουν σαφέστερα και πιο ευανάγνωστα έγγραφα. Αυτό συμπεριλαμβάνει τη βελτίωση της σύνταξης των νομοσχεδίων και, πιο μακροπρόθεσμα, τη σύνταξη μιας ενιαίας και απλουστευμένης συνθήκης της ΕΕ.
Διακυβερνητική διάσκεψη (ΔΔ): Σημαίνει διάσκεψη κατά την οποία οι κυβερνήσεις των κρατών μελών συνεδριάζουν για να τροποποιήσουν τις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επόμενη ΔΔ έχει προγραμματισθεί για το 2004, με σκοπό τη συγχώνευση όλων των επί του παρόντος εν ισχύ συνθηκών σε μια ενιαία και απλουστευμένη συνθήκη (ή "σύνταγμα") για τον καθορισμό των στόχων και των πολιτικών της ΕΕ, καθώς επίσης και των διαφόρων αρμοδιοτήτων.
ERASMUS: Δεν πρόκειται πραγματικά για όρο της "κοινοτικής αργκό", αλλά για την ονομασία ενός εκπαιδευτικού προγράμματος, το οποίο στηρίζεται από την ΕΕ και έχει αρχίσει να λειτουργεί από το 1987. Χάρη σ'αυτό το πρόγραμμα, περισσότεροι από ένα εκατομμύριο νέοι ευρωπαίοι μπόρεσαν να σπουδάσουν επί ένα ορισμένο χρονικό διάστημα σε μια άλλη χώρα της ΕΕ. Οι σπουδαστές λένε ενίοτε ότι θα πάρουν ένα "έτος Erasmus".
Ενισχυμένη συνεργασία: Πρόκειται για ρύθμιση χάρη στην οποία μια ομάδα χωρών (οκτώ τουλάχιστον) της ΕΕ μπορούν να συνεργάζονται σε έναν συγκεκριμένο τομέα, ακόμα και αν οι λοιπές χώρες της ΕΕ δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν σ' αυτή την ομάδα σ'αυτό το στάδιο. Εντούτοις, οι λοιπές χώρες πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν αργότερα εφόσον το επιθυμούν.
Eυρωκράτης: Ο όρος "Ευρωκράτες" (λογοπαίγνιο κατ' επέκταση του "γραφειοκράτες") παραπέμπει στις χιλιάδες των ευρωπαίων υπηκόων οι οποίοι εργάζονται για τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα (Κοινοβούλιο, Συμβούλιο, Επιτροπή, κλπ).
Euroland: Πρόκειται για παρατσούκλι των κρατών μελών της ΕΕ τα οποία έχουν υιοθετήσει ως νόμισμά τους το ευρώ. Μέχρι σήμερα, πρόκειται για: το Βέλγιο, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο, τις Κάτω Χώρες, την Αυστρία, την Πορτογαλία και τη Φινλανδία. Όλα μαζί είναι γνωστά ως "περιοχή του ευρώ" ή (πράγμα που είναι λιγότερο ορθό) "ευρωζώνη".
EUROPA: Δεν πρόκειται πραγματικά σ'αυτήν την περίπτωση για "κοινοτική αργκό". Πρόκειται για το λατινικό, αρχαίας ελληνικής προέλευσης, όνομα της Ευρώπης, με το οποίο ονομάζεται σήμερα ο επίσημος ιστότοπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος περιλαμβάνει ένα πλήθος χρήσιμων πληροφοριών σχετικά με την ΕΕ, ενημερώνεται τακτικά και διατίθεται σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ.
Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση: Αυτή η έννοια χαρακτηρίζει την προσπάθεια προσέγγισης μεταξύ των χωρών και των λαών της Ευρώπης. Εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σημαίνει ότι οι διάφορες χώρες συγκεντρώνουν τους πόρους τους και λαμβάνουν από κοινού πολλές αποφάσεις. Αυτή η συλλογική λήψη αποφάσεων πραγματοποιείται μέσω της αλληλεπίδρασης μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ (Κοινοβούλιο, Συμβούλιο, Επιτροπή, κλπ).
"Eυρωπαϊκό έτος...": Κάθε τόσο, η ΕΕ επισύρει την προσοχή του κοινού σε κάποιο ιδιαίτερο ευρωπαϊκό ζήτημα, διοργανώνοντας μια σειρά ειδικών εκδηλώσεων σε συνάρτηση με αυτό. Έτσι, το έτος 2003 έχει ανακηρυχθεί "ευρωπαϊκό έτος των ατόμων με ειδικές ανάγκες", ούτως ώστε να επισημανθούν τα εμπόδια και η διακριτική μεταχείριση που αντιμετωπίζουν αυτοί οι άνθρωποι, και να βελτιωθεί η ζωή τους.
Eυρωσκεπτικιστής: Αυτός ο όρος χρησιμοποιείται συχνά εννοώντας κάποιον που αντιτίθεται στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ή που τηρεί στάση "σκεπτικισμού" όσον αφορά την ΕΕ και τους στόχους της.
Εναρμόνιση: Σημαίνει συντονισμό των εθνικών πολιτικών και των τεχνικών προτύπων, έτσι ώστε τα προϊόντα και οι υπηρεσίες να μπορούν να συναλλάσσονται ελεύθερα σε ολόκληρη την ΕΕ. Σε αντίθεση με μια διαδεδομένη προκατάληψη, εναρμόνιση δεν σημαίνει άσκοπη επιβολή ομοιόμορφων κανόνων σε οτιδήποτε, από την καμπύλη των αγγουριών ως το χρώμα των καρότων. Συχνά σημαίνει απλώς ότι μεταξύ των χωρών της ΕΕ υπάρχει αμοιβαία αναγνώριση των κανόνων τους όσον αφορά την ασφάλεια των προϊόντων.
Επίσημες γλώσσες: Σήμερα, οι επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι 11: δανέζικα, ολλανδικά, αγγλικά, φινλανδικά, γαλλικά, γερμανικά, ελληνικά, ιταλικά, πορτογαλικά, ισπανικά και σουηδικά. Η νομοθεσία της ΕΕ δημοσιεύεται σε όλες τις επίσημες γλώσσες, και μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιαδήποτε από αυτές τις γλώσσες για να αλληλογραφήσετε με τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Η Ευρώπη θεωρεί πολύτιμη την ποικιλομορφία των εθνικών και περιφερειακών γλωσσών, και το 2001 είχε ανακηρυχθεί ευρωπαϊκό έτος των γλωσσών, ούτως ώστε να προβληθεί αυτή η ποικιλομορφία.
Επικουρικότητα: Η "γενική αρχή της επικουρικότητας" σημαίνει ότι οι αποφάσεις της ΕΕ πρέπει να λαμβάνονται κατά το δυνατόν πλησιέστερα στους πολίτες. Με άλλα λόγια, η Ένωση δεν αναλαμβάνει δράση παρά μόνο εφόσον η δράση της είναι αποτελεσματικότερη από την αντίστοιχη δράση σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο (εκτός αν πρόκειται για ζητήματα της αποκλειστικής αρμοδιότητάς της).
.Ευρώπη των δύο ταχυτήτων: Αυτή η έκφραση παραπέμπει στο θεωρητικό ενδεχόμενο ένας περιορισμένος "πυρήνας" κρατών μελών της ΕΕ να μπορεί, μελλοντικά, να αποφασίζει ότι θα προχωρήσει ταχύτερα από τα υπόλοιπα κράτη μέλη προς την κατεύθυνση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης (βλ. ως άνω). Στην πραγματικότητα, υπάρχει ήδη η δυνατότητα μια ομάδα χωρών της ΕΕ να συνεργάζονται στενότερα απ' ότι οι υπόλοιπες, στο πλαίσιο μιας ρύθμισης που είναι γνωστή ως "ενισχυμένη συνεργασία" (βλ. ως άνω)
 
Ημέρα της Ευρώπης στις 9 Μαΐου: Στις 9 Μαΐου 1950, ο Robert Schuman (ο οποίος τελούσε τότε χρέη υπουργού εξωτερικών της Γαλλίας) εκφώνησε την περίφημη διακήρυξή του στην οποία διατύπωνε την πρόταση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης (βλ. ως άνω) ως τρόπο διασφάλισης της ειρήνης και εξασφάλισης της ευημερίας στη μεταπολεμική Ευρώπη. Μ'αυτές τις προτάσεις του έθεσε τον θεμέλιο λίθο του οικοδομήματος που γνωρίζουμε σήμερα ως Ευρωπαϊκή Ένωση, και γι'αυτό η 9η Μαΐου εορτάζεται κάθε χρόνο ως επέτειος της γέννησης της ΕΕ.
Κοινωνικό ντάμπινγκ: Πρόκειται για πρακτική με την οποία οι εργοδότες κλείνουν τα εργοστάσιά τους σε περιοχές στις οποίες οι μισθοί βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, και ανοίγουν άλλα εργοστάσια σε περιοχές στις οποίες η εργασία είναι φθηνή. Μ'αυτόν τον τρόπο, μειώνουν το κόστος της εργασίας και αυξάνουν τα κέρδη των επιχειρήσεων· αυτό, όμως, αποβαίνει συχνά εις βάρος της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης στην Ευρώπη.
Κοινοτικό κεκτημένο: Πρόκειται για γαλλική έκφραση (acquis communautaire) που, στην ουσία, σημαίνει "η ΕΕ έτσι όπως έχει" - με άλλα λόγια, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που συμμερίζονται οι χώρες της ΕΕ. Το "κεκτημένο" περιλαμβάνει όλες τις συνθήκες και τη νομοθεσία της ΕΕ, διακηρύξεις, δηλώσεις και ψηφίσματα, τις διεθνείς συμφωνίες επί ζητημάτων ΕΕ, και τις αποφάσεις του Δικαστηρίου. Περιλαμβάνει επίσης τα μέτρα που λαμβάνουν από κοινού οι κυβερνήσεις των κρατών της ΕΕ στον τομέα της "Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων" καθώς επίσης και της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας. Κατά συνέπεια, "αποδοχή του κεκτημένου" σημαίνει αποδοχή της ΕΕ όπως υφίσταται. Οι υποψήφιες προς ένταξη χώρες οφείλουν να αποδεχθούν αυτό το "κεκτημένο" ως προϋπόθεση της προσχώρησής τους στην ΕΕ, και να μεταφέρουν εν συνεχεία τη νομοθεσία της ΕΕ στην εθνική τους νομοθεσία.
Κομιτολογία: Αυτός ο όρος αναφέρεται σε μια διαδικασία η οποία είναι γνωστή πιο σωστά ως "διαδικασία των επιτροπών". Περιγράφει τη διαδικασία που η Επιτροπή οφείλει να ακολουθεί, ζητώντας τη γνώμη των ειδικών συμβουλευτικών επιτροπών, οι οποίες αποτελούνται από εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, προτού εφαρμόσει την κοινοτική νομοθεσία. Για πληρέστερη εξήγηση αυτής της διαδικασίας, σας παραπέμπουμε στο "γλωσσάριο".
Οι ιδρυτές: Μετά το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, ορισμένες προσωπικότητες, όπως ο Robert Schuman και ο Jean Monnet, ονειρεύτηκαν να ενώσουν τους λαούς της Ευρώπης για μια διαρκή περίοδο ειρήνης και φιλίας. Κατά την επόμενη πεντηκονταετία, αυτό το όνειρό τους έγινε πραγματικότητα με την οικοδόμηση της ΕΕ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ονομάζονται "ιδρυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης".
ΟΙ τέσσερις ελευθερίες: Ένα από τα μεγάλα επιτεύγματα της ΕΕ ήταν η δημιουργία μιας ζώνης χωρίς σύνορα εντός της οποίας μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα (1) οι άνθρωποι, (2) τα αγαθά, (3) οι υπηρεσίες και (4) τα κεφάλαια. Αυτό το τετράπτυχο της ελεύθερης κυκλοφορίας ονομάζεται ενίοτε "οι τέσσερις ελευθερίες".
 
"Οι Βρυξέλλες αποφάσισαν...": Ο όρος "Βρυξέλλες" χρησιμοποιείται συχνά από τα μέσα ενημέρωσης όταν εννοούν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, από τα οποία τα περισσότερα βρίσκονται στην πόλη των Βρυξελλών. Η νομοθεσία της ΕΕ προτείνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όμως τα θεσμικά όργανα τα οποία συζητούν, τροποποιούν και τελικά αποφασίζουν για την θέσπιση, ή όχι, των προτεινόμενων νομοσχεδίων, είναι το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (που αποτελείται από τους αρμόδιους υπουργούς των εθνικών κυβερνήσεων) και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (τα μέλη του οποίου εκλέγονται από τους ευρωπαίους πολίτες).
Στρασβούργο: Το Στρασβούργο είναι πόλη της Γαλλίας που βρίσκεται κοντά στα σύνορα με τη Γερμανία. Οι σύνοδοι της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου λαμβάνουν χώρα στο Στρασβούργο επί μια εργάσιμη εβδομάδα κάθε μήνα. Το Στρασβούργο φιλοξενεί επίσης το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των δικαιωμάτων του ανθρώπου και το Συμβούλιο της Ευρώπης - που δεν είναι θεσμικά όργανα της ΕΕ. Ο όρος "Στρασβούργο" χρησιμοποιείται ενίοτε στα μέσα ενημέρωσης εννοώντας κάποιο από τα προαναφερόμενα όργανα.
Πολιτιστικές πρωτεύουσες: Κάθε χρόνο, ένας ορισμένος αριθμός ευρωπαϊκών πόλεων ορίζονται ως "πολιτιστικές πρωτεύουσες". Σκοπός είναι η αναγνώριση και η προβολή των πολιτιστικών επιτευγμάτων και των θελγήτρων αυτών των πόλεων, οξύνοντας κατ'αυτόν τον τρόπο τη συνειδητοποίηση των ευρωπαίων πολιτών όσον αφορά την πλούσια κληρονομιά που συμμερίζονται.
Το ευρωπαϊκό οχυρό: Αυτή η έκφραση χρησιμοποιείται συχνά για να χαρακτηριστεί η στάση με την οποία επιδιώκεται η προστασία της Ευρώπης από τις έξωθεν επιρροές, ιδίως στον πολιτιστικό τομέα. Η έκφραση, "το ευρωπαϊκό οχυρό" εμφανίζεται συχνά σε συζητήσεις που έχουν ως θέμα το δικαίωμα ασύλου και την κανονιστική ρύθμιση όσον αφορά τη μετανάστευση.
Χώρος Σένγκεν (= περιοχή Σένγκεν, χώρες Σένγκεν):
Το 1985, πέντε χώρες της ΕΕ (Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο και Κάτω Χώρες) συμφώνησαν να καταργήσουν κάθε έλεγχο των ανθρώπων που ταξίδευαν μεταξύ τους. Αυτό δημιούργησε μια γεωγραφική ενότητα χωρίς εσωτερικά σύνορα η οποία έγινε γνωστή ως χώρος Σένγκεν. (Σένγκεν είναι το όνομα μιας πόλης στο Λουξεμβούργο στην οποία είχε υπογραφεί αυτή η συμφωνία).
Οι χώρες Σένγκεν έχουν θεσπίσει κοινή πολιτική όσον αφορά τις θεωρήσεις για ολόκληρο τον χώρο, και συμφώνησαν να διενεργούν αποτελεσματικούς ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα αυτής της γεωγραφικής ενότητας. Οι έλεγχοι στα εσωτερικά σύνορα ενδέχεται να διενεργούνται για περιορισμένη χρονική περίοδο σε περίπτωση που αυτό επιβάλλεται για λόγους δημόσιας τάξης ή εθνικής ασφάλειας.
Σιγά σιγά, ο χώρος Σένγκεν επεκτάθηκε, περιλαμβάνοντας όλες τις χώρες της ΕΕ συν την Ισλανδία και τη Νορβηγία, και αυτή η συμφωνία είναι σήμερα αναπόσπαστο μέρος των συνθηκών της ΕΕ. Εντούτοις, ούτε η Ιρλανδία ούτε το Ηνωμένο Βασίλειο συμμετέχουν στις ρυθμίσεις που αφορούν τους ελέγχους στα σύνορα και τις θεωρήσεις.
Δεν χρειάζεστε θεώρηση για να ταξιδέψετε εντός του χώρου Σένγκεν εάν είστε υπήκοος μιας από τις χώρες Σένγκεν. Αν έχετε θεώρηση για να εισέλθετε σε οποιαδήποτε χώρα Σένγκεν, αυτό σας επιτρέπει αυτομάτως να ταξιδέψετε ελεύθερα σ'ολόκληρο τον χώρο Σένγκεν, εκτός της Ιρλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου.
 
 
Το προσωπικό των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που καλύπτουν τα ζητήματα της ΕΕ έχουν την κακή συνήθεια να χρησιμοποιούν λέξεις και εκφράσεις που μόνο αυτοί αντιλαμβάνονται. Αυτές τις λέξεις και εκφράσεις τις αποκαλούμε "ευρωπαϊκή αργκό", η οποία, επειδή είναι ακατάληπτη για τους υπολοίπους ανθρώπους, αποτελεί εμπόδιο γι'αυτούς και, ως εκ τούτου, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ προσπαθούν να την εξαλείψουν. Εν τω μεταξύ, αυτός ο "οδηγός σε απλή γλώσσα" μπορεί να σας φανεί χρήσιμος.
Δημοκρατικό έλλειμμα: Λέγεται συχνά ότι το σύστημα της λήψης των αποφάσεων της ΕΕ είναι υπερβολικά απομακρυσμένο από τους απλούς πολίτες, οι οποίοι δεν μπορούν να κατανοήσουν την πολυπλοκότητα και τα δύσκολα νομικά κείμενα της ΕΕ. Γι' αυτό, η ΕΕ προσπαθεί να καλύψει αυτό το "δημοκρατικό έλλειμμα" χάρη στην απλούστευση της νομοθεσίας της και στη βελτίωση της πληροφόρησης του κοινού, καθώς επίσης και χάρη στην ενίσχυση της συμμετοχής των οργανώσεων των πολιτών στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής. Οι πολίτες εκπροσωπούνται ήδη στη διαδικασία της λήψης των αποφάσεων της ΕΕ μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.